Καταπολέμηση οικονομικού εγκλήματος / Απάτη στα μέσα και συστήματα πληρωμών


Η πρόληψη και αντιμετώπιση της απάτης στα μέσα και συστήματα πληρωμών επιβάλει την ανάγκη ενισχυμένης συνεργασίας μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων φορέων. Η αποτελεσματικότητα, το μειωμένο κόστος χρήσης και η συνεχώς αυξανόμενη χρήση ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής και μετρητών πρέπει να συνδυάζεται με την ασφάλεια χρήσης αυτών. Στην παρούσα ενότητα παρέχονται πληροφορίες για τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται στην συγκεκριμένη θεματική, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε αμιγώς εθνικό επίπεδο.

  • Κείμενο διαβούλευσης της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (‘EBA’) αναφορικά με τις προκαταρκτικές παρατηρήσεις της σε σχέση με επιλεγμένα δεδομένα περιστατικών απάτης στις συναλλαγές πληρωμών στο πλαίσιο της PSD 2

    Στις 17 Ιανουαρίου 2022, η ‘EBA’ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση, έως τις 19 Απριλίου 2022, κείμενο σχετικά με τις προκαταρκτικές παρατηρήσεις της σχετικά με επιλεγμένα δεδομένα περιστατικών απάτης στις συναλλαγές πληρωμών στο πλαίσιο της PSD 2, όπως αυτά υποβλήθηκαν από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών (π.χ. πιστωτικά ιδρύματα, ιδρύματα πληρωμών, ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος) το 2019 και το 2020, σύμφωνα με τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές της ‘EBA’.

    Στο κείμενο διαβούλευσης παρουσιάζονται τα κύρια ευρήματα που σχετίζονται με τις ακόλουθες τρεις (3) υπηρεσίες πληρωμών:

    • μεταφορές πίστωσης,
    • συναλλαγές με κάρτες πληρωμών, και
    • αναλήψεις μετρητών.

    Οι απαντήσεις στα εννέα (9) ερωτήματα που τίθενται στο κείμενο διαβούλευσης θα υποστηρίξουν την ‘ΕΒΑ’, την ΕΚΤ και τις αρμόδιες εθνικές αρχές (στην περίπτωση της Ελλάδας την ΤτΕ) στην ερμηνεία και στη βελτίωση της ποιότητας των δεδομένων που σχετίζονται με περιστατικά απάτης στις συναλλαγές πληρωμών, τα οποία θα υποβάλλονται από τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών τα επόμενα έτη.

    Κείμενο διαβούλευσης

  • Έκθεση της ΕΚΤ σχετικά με τα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών για το έτος 2019

    Στις 29 Οκτωβρίου 2021, η ΕΚΤ δημοσίευσε την έκθεσή της σχετικά με τα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών για το έτος 2019, τα βασικά σημεία της οποίας συνοψίζονται στα εξής:

    • Το 2019 καταγράφηκε το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό απάτης με κάρτες πληρωμών από το 2007.
    • Η συνολική αξία των απατηλών συναλλαγών με κάρτες πληρωμών που εκδόθηκαν σε κράτη-μέλη του ‘SEPA’ (Ευρωπαϊκή Ένωση, Ισλανδία, Νορβηγία, Λιχτενστάιν και Ελβετία) ανήλθε σε 1,87 δισ. ευρώ, ποσοστό μόλις 0,036% σε σχέση με την συνολική αξία των συναλλαγών με κάρτες πληρωμών (5,16 τρισ. ευρώ).
    • Η συνολική αξία των απατηλών συναλλαγών με κάρτες πληρωμών που εκδόθηκαν σε κράτη-μέλη της ευρωζώνης ανήλθε σε 1,03 δισ. ευρώ.
    • Το 80% των απατηλών συναλλαγών με κάρτες πληρωμών παρατηρούνται σε συναλλαγές ηλεκτρονικού εμπορίου.
    • Το 65% της συνολικής αξίας των περιστατικών απάτης αφορούσε διασυνοριακές συναλλαγές.
    • Τα περιστατικά απάτης αναμένεται σταδιακά να μειωθούν, λόγω της εφαρμογής των απαιτήσεων ‘SCA’ που προβλέπονται στην PSD 2 και στον κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό (ΕΕ) 2018/389 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
    • Τα περιστατικά απάτης με κάρτες πληρωμών έχουν μειωθεί σε σχέση με τα προηγούμενα έτη, αλλά οι φορείς παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (π.χ. τράπεζες, ιδρύματα πληρωμών, ιδρύματα ηλεκτρονικού χρήματος), οι ρυθμιστικές και εποπτικές αρχές των κρατών μελών της ΕΕ, καθώς και οι καταναλωτές θα πρέπει να παραμείνουν σε επαγρύπνηση.

    Έκθεση ΕΚΤ

  • Έκθεση του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (‘FSB’) αναφορικά με την υποβολή αναφορών για συμβάντα κυβερνοασφάλειας σε διεθνές επίπεδο από φορείς παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών

    Στις 19 Οκτωβρίου 2021, το ‘FSB’ δημοσίευσε 18σέλιδη έκθεση αναφορικά με τις υφιστάμενες πρακτικές που σημειώνονται στα μέλη του (στα οποία δεν περιλαμβάνεται η Ελλάδα) ως προς την υποβολή αναφορών για συμβάντα κυβερνοασφάλειας από φορείς παροχής χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών  στις αρμόδιες εθνικές αρχές.

    Αναγνωρίζοντας ότι οι πληροφορίες για συμβάντα κυβερνοασφάλειας είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, το ‘FSB’ εντόπισε τους ακόλουθους τρεις (3) τρόπους με τους οποίους θα προχωρήσει για να επιτύχει μεγαλύτερη σύγκλιση στην υποβολή αναφορών για συμβάντα κυβερνοασφάλειας σε διεθνές επίπεδο:

    • διαμόρφωση βέλτιστων πρακτικών,
    • προσδιορισμός ενιαίου μορφότυπου υποβολής αναφορών, και
    • διαμόρφωση ενιαίας ορολογίας για την περίπτωση της υποβολής αναφορών για συμβάντα κυβερνοασφάλειας.

    Έκθεση

  • Κατάργηση των κατευθυντήριων γραμμών της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (‘EBA’) για την ασφάλεια των πληρωμών μέσω διαδικτύου (“security of internet payments”)

    Στις 14 Οκτωβρίου 2021, η ‘EBA’ ανακοίνωσε την κατάργηση των κατευθυντήριων γραμμών για την ασφάλεια των πληρωμών μέσω διαδικτύου (“security of internet payments”), οι οποίες είχαν εκδοθεί το 2014.

    Οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές, οι οποίες έχουν υιοθετηθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος με την ΠΕΕ 59/18.1.2016 (ΦΕΚ Β’ 267/11.2.2016), είχαν εκδοθεί πριν τη θέση σε ισχύ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/2366 (‘PSD 2’) και έκτοτε το περιεχόμενό τους έχει αντικατασταθεί, τόσο από την ίδια την ‘PSD 2’ όσο και από νομικές πράξεις της ‘EBA’ που δημοσιεύθηκαν στο πλαίσιο εξειδίκευσης επιμέρους διατάξεων της εν λόγω Οδηγίας [π.χ. ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για την ισχυρή ταυτοποίηση πελάτη και τα ασφαλή και κοινά ανοικτά πρότυπα επικοινωνίας, τα οποία υιοθετήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τον κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό (ΕΕ) 2018/389].

    Επιπλέον, η ‘EBA’ έχει ζητήσει από τις εθνικές αρμόδιες αρχές να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την κατάργηση των ως άνω κατευθυντήριων γραμμών σε εθνικό επίπεδο.

    Ανακοίνωση

  • Ομιλία εκπροσώπου της Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας επί της πρότασης Κανονισμού για την ψηφιακή επιχειρησιακή ανθεκτικότητα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα (‘DORA’)

    Στις 23 Σεπτεμβρίου 2021, ο κ. Joachim Wuermeling, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Κεντρικής Τράπεζας της Γερμανίας (Deutsche Bundesbank) εκφώνησε ομιλία επί της πρότασης Κανονισμού για την ψηφιακή επιχειρησιακή ανθεκτικότητα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα (‘DORA’) σε διαδικτυακή εκδήλωση που διοργάνωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση Αποταμιευτικών Τραπεζών (‘ESBG’).

    Ομιλία