Καταπολέμηση οικονομικού εγκλήματος / Καταπολέμηση ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας


Η καταπολέμηση της πρακτικής της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (γνωστή στην αγγλική ορολογία ως "anti-money laundering") άρχισε από τη δεκαετία του 1980 να ανάγεται σε προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις και τις δικαστικές αρχές πολλών κρατών ανά την υφήλιο. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε όμως ειδικά στο πρόβλημα της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος ως διαύλου για τη νομιμοποίηση τέτοιων εσόδων. Εκτιμώντας ότι όταν οι διαμεσολαβούντες χρηματοπιστωτικοί φορείς, και ειδικότερα τα πιστωτικά ιδρύματα, χρησιμοποιούνται ως δίαυλοι για τη νομιμοποίηση του προϊόντος παράνομων δραστηριοτήτων η φερεγγυότητα και η σταθερότητα του ενεχόμενου φορέα, αλλά και η αξιοπιστία του χρηματοπιστωτικού συστήματος στο σύνολό του, μπορούν να κλονιστούν σοβαρά, με αποτέλεσμα την απώλεια της εμπιστοσύνης του κοινού σε αυτό, οι αρμόδιες εποπτικές αρχές των πιστωτικών ιδρυμάτων άρχισαν, σε συνεργασία με τις εθνικές κυβερνήσεις, να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες ρυθμιστικής παρέμβασης.

  • Οδηγός της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (‘FATF’) αναφορικά με την εφαρμογή της Σύστασης 25 (“Beneficial Ownership and Transparency of Legal Arrangements”)

    Στις 11 Μαρτίου 2024, η ‘FATF’ δημοσίευσε τον τελικό Οδηγό αναφορικά με την εφαρμογή της Σύστασης 25 (“Beneficial Ownership and Transparency of Legal Arrangements”).

    Ο εν λόγω Οδηγός περιλαμβάνει πρακτικές οδηγίες κατανόησης και αξιολόγησης των κινδύνων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας που συνδέονται με καταπιστεύματα (“trusts”) και παρόμοια νομικά μορφώματα.

    Επιπλέον, στον Οδηγό αυτό αναδεικνύεται η σημασία της διεθνούς συνεργασίας, δεδομένου ότι, τα καταπιστεύματα (“trusts”) και παρόμοια νομικά μορφώματα ενδέχεται να γίνουν αντικείμενο κατάχρησης για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή/και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

    Οδηγός

  • Δημόσια διαβούλευση της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (‘FATF’) αναφορικά με την αναθεώρηση της Σύστασης 16 (“payment transparency on wire transfers”) και του σχετικού ερμηνευτικού σημειώματος (“interpretative note”)

    Στις 26 Φεβρουαρίου 2024, η ‘FATF’ έθεσε σε δημόσια διαβούλευση , έως τις 3 Μαΐου 2024, κείμενο με 18 ερωτήσεις σχετικά με τις αλλαγές που προτείνει στην Σύσταση 16 (“payment transparency on wire transfers”) και το ερμηνευτικό αυτής σημείωμα. Οι αλλαγές που προτείνει η ‘FATF’ αφορούν τα ακόλουθα:

    • Εισαγωγή πρόσθετων απαιτήσεων διαφάνειας σχετικά με την εξαίρεση για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών με χρήση καρτών πληρωμών.
    • Κατάργηση της ανάληψης ή αγοράς μετρητών ή ισοδύναμου των μετρητών  από την εξαίρεση της συγκεκριμένης Σύστασης υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
    • Βελτίωση του περιεχομένου και της ποιότητας των βασικών πληροφοριών πληρωτή και δικαιούχου στα μηνύματα πληρωμών.
    • Υποχρεώσεις των παρόχων υπηρεσιών πληρωμών των δικαιούχων να ελέγχουν την ορθότητα των πληροφοριών των δικαιούχων στα μηνύματα πληρωμών.
    • Ορισμός της έννοιας «αλυσίδα πληρωμών» (“payment chain”) και των προϋποθέσεων διακανονισμού σε καθαρή βάση (“net settlement”).

    Δημόσια διαβούλευση

  • Τροποποίηση του άρθρου 45 του Νόμου 4557/2018 για την αύξηση του διοικητικού προστίμου που επιβάλλεται σε νομικά πρόσωπα ή οντότητες

    Στις 23 Φεβρουαρίου 2024, δημοσιεύθηκε (ΦΕΚ Α’ 30) ο Νόμος 5090/2024 «Παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας για την επιτάχυνση και την ποιοτική αναβάθμιση της ποινικής δίκης - Εκσυγχρονισμός του νομοθετικού πλαισίου για την πρόληψη και την καταπολέμηση της ενδοοικογενειακής βίας».

    Στο άρθρο 133 προβλέπεται η τροποποίηση των παρ. 1 και 2 του άρθρου 45 του Νόμου 4557/2018 για την αύξηση του διοικητικού προστίμου που επιβάλλεται σε νομικά πρόσωπα ή οντότητες όταν το κέρδος από παράβαση σχετιζόμενη με τη νομιμοποίηση εσόδων δεν μπορεί να προσδιοριστεί, καθώς και η απάλειψη της προϋπόθεσης προηγούμενης αμετάκλητης καταδίκης φυσικού προσώπου για την επιβολή του προστίμου.

    ΦΕΚ Α’ 30/23.2.2024

  • Επικαιροποιημένος κατάλογος της FATF με τα κράτη σε καθεστώς ενισχυμένου ελέγχου και τα κράτη υψηλού κινδύνου για σκοπούς ‘AML/CFT’

    Στις 23 Φεβρουαρίου 2024, η ‘FATF’ δημοσίευσε:

  • Ανακοίνωση του Συμβουλίου Υπουργών της ΕΕ αναφορικά με την επιλογή της έδρας (Φρανκφούρτη) της υπό σύσταση πανευρωπαϊκής Αρχής για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (‘AMLA’)

    Την Πέμπτη, 22 Φεβρουαρίου 2024, επετεύχθη συμφωνία σε επίπεδο ΕΕ ως προς την έδρα της ‘AMLA’, η οποία θα είναι η πόλη της Φρανκφούρτης.

    Η αναφορά της έδρας της ‘AMLA’ θα συμπεριληφθεί στο τελικό συμφωνηθέν κείμενο του Κανονισμού, το οποίο αναμένεται να δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ το προσεχές διάστημα.

    Ανακοίνωση