Καταπολέμηση οικονομικού εγκλήματος / Καταπολέμηση ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας


Η καταπολέμηση της πρακτικής της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (γνωστή στην αγγλική ορολογία ως "anti-money laundering") άρχισε από τη δεκαετία του 1980 να ανάγεται σε προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις και τις δικαστικές αρχές πολλών κρατών ανά την υφήλιο. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε όμως ειδικά στο πρόβλημα της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος ως διαύλου για τη νομιμοποίηση τέτοιων εσόδων. Εκτιμώντας ότι όταν οι διαμεσολαβούντες χρηματοπιστωτικοί φορείς, και ειδικότερα τα πιστωτικά ιδρύματα, χρησιμοποιούνται ως δίαυλοι για τη νομιμοποίηση του προϊόντος παράνομων δραστηριοτήτων η φερεγγυότητα και η σταθερότητα του ενεχόμενου φορέα, αλλά και η αξιοπιστία του χρηματοπιστωτικού συστήματος στο σύνολό του, μπορούν να κλονιστούν σοβαρά, με αποτέλεσμα την απώλεια της εμπιστοσύνης του κοινού σε αυτό, οι αρμόδιες εποπτικές αρχές των πιστωτικών ιδρυμάτων άρχισαν, σε συνεργασία με τις εθνικές κυβερνήσεις, να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες ρυθμιστικής παρέμβασης.

  • Κείμενο διαβούλευσης της Μεικτής Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών (‘ESAs’) στο πλαίσιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/849

    Στις 10 Φεβρουαρίου 2017, η Μεικτή Επιτροπή (“Joint Committee”) των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών (‘EBA’, ‘EIOPA’, ‘ESMA’) δημοσίευσε κείμενο διαβούλευσης για την κατάρτιση σχεδίων ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων (“draft regulatory technical standards”) που απευθύνονται στους εκδότες ηλεκτρονικού χρήματος και στους φορείς παροχής υπηρεσιών πληρωμών (περιλαμβανομένων των πιστωτικών ιδρυμάτων) και τα οποία ορίζουν:

  • Νομοθετικές πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενίσχυση του ρυθμιστικού πλαισίου που διέπει την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας

    Στο τέλος Δεκεμβρίου 2016, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε νομοθετικές προτάσεις προς την κατεύθυνση ενίσχυσης της ικανότητας του ρυθμιστικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος.

    Οι νομοθετικές προτάσεις που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να συμπληρώσουν και ενισχύσουν το ευρωπαϊκό δίκαιο στους τομείς:

    • της ποινικοποίησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες,

    • της παράνομης διακίνησης μετρητών, και

    • της δέσμευσης και δήμευσης περιουσιακών στοιχείων που προέρχονται από εγκληματικές δραστηριότητες.

    Οι νομοθετικές προτάσεις και το δελτίο τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι διαθέσιμα στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση:

    http://europa.eu/rapid/press-release_IP-16-4401_el.htm

  • Οδηγία (ΕΕ) 2016/2258 «όσον αφορά την πρόσβαση των φορολογικών αρχών σε πληροφορίες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες»

    Στις 16 Δεκεμβρίου 2016, δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Οδηγία (ΕΕ) 2016/2258 του Συμβουλίου «όσον αφορά την πρόσβαση των φορολογικών αρχών σε πληροφορίες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες».

    Μέσω της εν λόγω Οδηγίας, η οποία τροποποιεί την Οδηγία 2011/16/ΕΕ «σχετικά με τη διοικητική συνεργασία στον τομέα της φορολογίας», προβλέπεται ότι τα κράτη μέλη της Ε.Ε. θα πρέπει να λάβουν (το αργότερο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2017) τα απαραίτητα μέτρα στην εθνική τους νομοθεσία για την πρόσβαση των φορολογικών αρχών στους μηχανισμούς, τις διαδικασίες, τα έγγραφα και τις πληροφορίες που αναφέρονται σε επιμέρους διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 «σχετικά με την πρόληψη της χρήσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας».

    Η ως άνω Οδηγία είναι διαθέσιμη στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση:

    http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=uriserv:OJ.L_.2016.342.01.0001.01.ELL&toc=OJ:L:2016:342:TOC

  • Πρόταση Οδηγίας για την τροποποίηση της Οδηγίας 2011/16/ΕΕ «όσον αφορά την πρόσβαση των φορολογικών αρχών σε πληροφορίες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες»

    Στις 22 Νοεμβρίου 2016, η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δημοσίευσε Γνώμη επί της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την θέσπιση Οδηγίας του Συμβουλίου που τροποποιεί την Οδηγία 2011/16/ΕΕ «όσον αφορά την πρόσβαση των φορολογικών αρχών σε πληροφορίες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες».

    Μέσω της εν λόγω πρότασης Οδηγίας, προβλέπεται ότι τα κράτη μέλη της Ε.Ε. θα πρέπει να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα στην εθνική τους νομοθεσία για την πρόσβαση των φορολογικών αρχών στους μηχανισμούς, τις διαδικασίες, τα έγγραφα και τις πληροφορίες που αναφέρονται σε επιμέρους διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 «σχετικά με την πρόληψη της χρήσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας».

    Το κείμενο της ως άνω Γνώμης είναι διαθέσιμο στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση:

    http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//NONSGML+TA+P8-TA-2016-0432+0+DOC+PDF+V0//EN

  • Συμβιβαστικό κείμενο της Σλοβακικής Προεδρίας επί της πρότασης Οδηγίας για την τροποποίηση της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/849

    Στις 28 Οκτωβρίου 2016, δημοσιεύθηκε στο δικτυακό τόπο του Συμβουλίου Υπουργών της Ε.Ε. το συμβιβαστικό κείμενο της Σλοβακικής Προεδρίας επί της πρότασης Οδηγίας για την τροποποίηση της Οδηγίας 2015/849 «σχετικά με την πρόληψη της χρήσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας».

    Το εν λόγω κείμενο είναι διαθέσιμο στην ακόλουθη ηλεκτρονική διεύθυνση:

    http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-13872-2016-INIT/en/pdf