Καταπολέμηση οικονομικού εγκλήματος / Καταπολέμηση ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας


Η καταπολέμηση της πρακτικής της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες (γνωστή στην αγγλική ορολογία ως "anti-money laundering") άρχισε από τη δεκαετία του 1980 να ανάγεται σε προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις και τις δικαστικές αρχές πολλών κρατών ανά την υφήλιο. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε όμως ειδικά στο πρόβλημα της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος ως διαύλου για τη νομιμοποίηση τέτοιων εσόδων. Εκτιμώντας ότι όταν οι διαμεσολαβούντες χρηματοπιστωτικοί φορείς, και ειδικότερα τα πιστωτικά ιδρύματα, χρησιμοποιούνται ως δίαυλοι για τη νομιμοποίηση του προϊόντος παράνομων δραστηριοτήτων η φερεγγυότητα και η σταθερότητα του ενεχόμενου φορέα, αλλά και η αξιοπιστία του χρηματοπιστωτικού συστήματος στο σύνολό του, μπορούν να κλονιστούν σοβαρά, με αποτέλεσμα την απώλεια της εμπιστοσύνης του κοινού σε αυτό, οι αρμόδιες εποπτικές αρχές των πιστωτικών ιδρυμάτων άρχισαν, σε συνεργασία με τις εθνικές κυβερνήσεις, να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες ρυθμιστικής παρέμβασης.

  • Τροποποίηση Υπουργικής Απόφασης σχετικά με την τήρηση και τη διαδικασία καταχώρισης στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων του άρθρου 20 και 21 του Νόμου 4557/2018

    Στις 2 Ιουλίου 2019, δημοσιεύθηκε (ΦΕΚ Β’ 2718) η υπ’ αριθμ. 73900 ΕΞ 2019 Απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, με την οποία επέρχονται τροποποιήσεις στην ισχύουσα Απόφαση αναφορικά με την τήρηση και τη διαδικασία καταχώρισης των νομικών προσώπων στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων που προβλέπεται στα άρθρα 20 και 21 του Νόμου 4557/2018.

    ΦΕΚ Β’ 2718/2.7.2019

  • Συμπεράσματα της συνεδρίασης της Ολομέλειας της FATF που πραγματοποιήθηκε το διάστημα 16-21 Ιουνίου 2019

    Το διάστημα 16-21 Ιουνίου 2019, πραγματοποιήθηκε στο Ορλάντο η συνεδρίαση της Ολομέλειας της FATF, στην οποία συζητήθηκε, μεταξύ άλλων, και η αξιολόγηση της Ελλάδας.

    Συμπεράσματα Ολομέλειας FATF

    Δελτίο Τύπου της Τράπεζας της Ελλάδος

    Δελτίο Τύπου του Υπουργείου Οικονομικών

  • Ρύθμιση ειδικών θεμάτων σχετικά με την τήρηση και τη διαδικασία καταχώρισης στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων του άρθρου 20 και 21 του Νόμου 4557/2018

    Στις 20 Ιουνίου 2019, δημοσιεύθηκε (ΦΕΚ Β’ 2443) η υπ’ αριθμ. 67343 ΕΞ 2019 Υπουργική Απόφαση, μέσω της οποίας ρυθμίζονται ζητήματα αναφορικά με την τήρηση και τη διαδικασία καταχώρισης των νομικών προσώπων στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων που προβλέπεται στα άρθρα 20 και 21 του Νόμου 4557/2018.

    Η διάρθρωση της επισυναπτόμενης Υπουργικής Απόφασης είναι η εξής:

    • στο άρθρο 1 περιλαμβάνονται οι σχετικοί ορισμοί,
    • στο άρθρο 2 αποτυπώνονται οι υπόχρεοι καταχώρισης στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων,
    • στο άρθρο 3 αποτυπώνεται η διαδικασία καταχώρισης στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων,
    • στο άρθρο 4 καταγράφονται τα στοιχεία καταχώρισης των υπόχρεων προσώπων,
    • στο άρθρο 5 περιγράφεται η διαδικασία τήρησης δεδομένων, καθώς και η επεξεργασία τους,
    • στο άρθρο 6 αποτυπώνονται τα δικαιώματα πρόσβασης των αρμόδιων αρχών και των υπόχρεων προσώπων (π.χ. πιστωτικών ιδρυμάτων) στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων,
    • στο άρθρο 7 περιγράφεται η διαδικασία ηλεκτρονικής εγγραφής αιτήματος χορήγησης πληροφοριών,
    • στο άρθρο 8 αποτυπώνεται ο χρόνος και η σειρά καταχώρισης των νομικών προσώπων στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων (από 16/9/2019 έως 29/11/2019), και
    • στο άρθρο 9 αποτυπώνεται η διαρκής υποχρέωση σύνδεσης των νομικών προσώπων με το Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων, καθώς και η διαδικασία διενέργειας ελέγχου συμμόρφωσης αυτών από την ΑΑΔΕ.

    ΦΕΚ Β’ 2443/20.6.2019

  • Διορθωτικό στην Οδηγία (ΕΕ) 2018/843 (‘AMLD V’)

    Στις 6 Ιουνίου 2019, δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ διορθωτικό στην Οδηγία (ΕΕ) 2018/843 «για την τροποποίηση της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 σχετικά με την πρόληψη της χρήσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας».

    Ειδικότερα, περιλαμβάνονται συνολικά 2 διορθώσεις επί του άρθρου 9(2) της AMLD IV, όπως ισχύει, αναφορικά με τις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που δύναται να εκδίδει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον προσδιορισμό τρίτων (εκτός ΕΟΧ) χωρών υψηλού ML/TF κινδύνου.

    Διορθωτικό AMLD V

  • Κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) 2019/758 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πλαίσιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 (‘AMLD IV’)

    Στις 14 Μαΐου 2019, δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ ο κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) 2019/758 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «όσον αφορά ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για τις ελάχιστες ενέργειες στις οποίες πρέπει να προβαίνουν και το είδος των επιπρόσθετων μέτρων που πρέπει να λαμβάνουν τα πιστωτικά ιδρύματα και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί για τον μετριασμό του κινδύνου νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας σε ορισμένες τρίτες χώρες».

    Σύμφωνα με το άρθρο 45(5) της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/849, τα κράτη μέλη της ΕΕ απαιτούν από τις υπόχρεες οντότητες (π.χ. πιστωτικά ιδρύματα) που ανήκουν σε όμιλο, σε περίπτωση που η νομοθεσία τρίτης χώρας (ήτοι χώρας εκτός ΕΟΧ) δεν επιτρέπει την εφαρμογή πολιτικών και διαδικασιών για σκοπούς καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας («ΚΞΧ/ΧΤ»), να εξασφαλίζουν ότι τα υποκαταστήματα και οι θυγατρικές (των οποίων την κυριότητα έχουν κατά πλειοψηφία):

    • εφαρμόζουν επιπρόσθετα μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ΚΞΧ/ΧΤ, και
    • ενημερώνουν σχετικά τις αρμόδιες αρχές του κράτους μέλους καταγωγής τους.

    Με τον εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό εξειδικεύονται τα επιπρόσθετα μέτρα, καθώς και οι “de minimis” ενέργειες στις οποίες οφείλουν να προβαίνουν τα πιστωτικά και χρηματοδοτικά ιδρύματα σε περίπτωση που νομοθεσία τρίτης χώρας (ήτοι χώρας εκτός ΕΟΧ) δεν επιτρέπει την εφαρμογή πολιτικών και διαδικασιών για σκοπούς ΚΞΧ/ΧΤ.

    Ο εν λόγω Κανονισμός τίθεται σε εφαρμογή στις 3 Σεπτεμβρίου 2019.

    Κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμός (ΕΕ) 2019/758