Έκδοση Οδηγίας δέουσας επιμέλειας ως προς τη βιωσιμότητα των εταιρειών (CSDDD)

Στις 24 Μαΐου 2024 το Συμβούλιο της ΕΕ ενέκρινε το τελικό κείμενο της Οδηγίας για την Δέουσα Επιμέλεια των εταιρειών ως προς τη βιωσιμότητα (CSDDD), και η οδηγία είναι έτοιμη προς δημοσίευση στην επίσημη εφημερίδα της ΕΕ.

Οι νέοι κανόνες θα ισχύουν για τις εταιρείες εντός και εκτός ΕΕ που απασχολούν περισσότερους από 1000 εργαζομένους και έχουν κύκλο εργασιών άνω των 450 εκατομμυρίων ευρώ. Τα βασικά στοιχεία του καθήκοντος επιμέλειας είναι ο εντοπισμός, η πρόληψη, ο μετριασμός, ο τερματισμός και η λογοδοσία για τις δυσμενείς επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον από τις δραστηριότητες της ίδιας της εταιρείας, των θυγατρικών της και -κυρίως- των αλυσίδων αξίας της. Επιπλέον, ορισμένες μεγάλες εταιρείες θα πρέπει να ενσωματώσουν τη δέουσα επιμέλεια στις πολιτικές τους και στα συστήματα διαχείρισης κινδύνων και να εγκρίνουν και να θέσουν σε εφαρμογή ένα σχέδιο μετάβασης που θα καθιστά το επιχειρηματικό τους μοντέλο συμβατό με το όριο υπερθέρμανσης του πλανήτη κατά 1,5°C βάσει της συμφωνίας του Παρισιού. Θεσπίζονται, επίσης, κίνητρα για τους διευθυντές να συμβάλλουν στους στόχους βιωσιμότητας και μετριασμού της κλιματικής αλλαγής. Η παρούσα οδηγία είναι, τέλος, πολύ σημαντική λόγω του καθεστώτος κυρώσεων που θεσπίζει σε περίπτωση παράβασης των υποχρεώσεων που ορίζει (διοικητική και αστική ευθύνη). Τονίζεται, βεβαίως, ότι οι διατάξεις για την αστική ευθύνη που τίθενται στην οδηγία δεν είναι πιθανό να οδηγήσουν σε σημαντικές καινοτομίες σε σχέση με το ήδη υπάρχον πλαίσιο αστικής ευθύνης του ελληνικού δικαίου, παρά προσδίδουν μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου.

Όσον αφορά τα πιστωτικά ιδρύματα, αν και, θεωρητικά, καλύπτονται από το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας, στην πράξη,  – κατ' αρχήν – δεν φαίνεται να θεσπίζονται σημαντικές νέες υποχρεώσεις για αυτά, Ωστόσο, υπάρχει μια ρήτρα αναθεώρησης στο κείμενο που απαιτεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εκπονήσει έκθεση σχετικά με τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας όσον αφορά τον χρηματοπιστωτικό τομέα, το συντομότερο δυνατό μετά την έναρξη ισχύος της οδηγίας και – το αργότερο εντός δύο ετών.

Η οδηγία θα εφαρμοστεί σταδιακά, ανάλογα με το μέγεθος των υποκείμενων σε αυτήν οντοτήτων. Επισημαίνουμε ότι τα κράτη μέλη θα έχουν στην διάθεσή τους 2 έτη από την δημοσίευση της Οδηγίας ώστε να την ενσωματώσουν στις εθνικές τους έννομες τάξεις με την δυνατότητα να θεσπίσουν τυχόν αυστηρότερες διατάξεις. 

Το Κείμενο της Οδηγίας, όπως υιοθετήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 24/4/2024