Συγγραφέας: Κ. Κωστής - Β. Τσοκόπουλος

Εκδότης: ΕΕΤ - Παπαζήσης

Χρονολογία Έκδοσης: 1988

Σελίδες: 206

Σειρά: Ιστορικά θέματα

Διάθεση: Έχει εξαντληθεί

Με αυτό το βιβλίο η ΕΕΤ εγκαινίασε την εκδοτική σειρά με τίτλο «Τραπεζική βιβλιοθήκη», με στόχο να ενημερώσει τα τραπεζικά στελέχη για το παρελθόν αλλά και για το παρόν του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.

Το βιβλίο εισάγει τον αναγνώστη στην ιστορική διαδικασία, με την οποία σχηματίζεται στην Ελλάδα μια σύγχρονη τραπεζική αγορά. Κατά τις τρεις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα ιδρύθηκαν -με την εξαίρεση της Εθνικής, ιδρυμένης το 1842- οι μεγαλύτερες τράπεζες και ολοκληρώθηκαν όλα τα χαρακτηριστικά της πιστωτικής φυσιογνωμίας της Ελλάδας. Αφετηρία είναι το έτος 1898, χρονιά όπου με το Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο, τα οικονομικά της Ελλάδας μπαίνουν σε νέα βάση. Επιστέγασμα αυτής της ιστορικής διαδικασίας είναι η ίδρυση της Τράπεζας της Ελλάδος και της Αγροτικής Τράπεζας, το 1928.

Με τρόπο σύντομο και περιεκτικό παρουσιάζονται η εξέλιξη του συστήματος, οι βαθμιαίες, μικρές μεταβολές του ρόλου της Εθνικής Τράπεζας, η δημιουργία νέων τραπεζών και οι ρόλοι που αυτές αναλαμβάνουν. Σκοπός είναι να ερμηνευτεί η μετάβαση από την παραδοσιακή τραπεζική στρατηγική, μαζί με  την αντίστοιχη τεχνολογία, στις εξωστρεφείς στρατηγικές, στις τράπεζες καταθέσεων και στις νέες τεχνολογίες γενικότερα. Επίσης παρουσιάζονται προτάσεις για το ρόλο των αλλοδαπών τραπεζικών κεφαλαίων, καθώς και για το ρόλο των εγχώριων τραπεζών στην εξέλιξη της ελληνικής βιομηχανίας κατά την περίοδο αυτή της οικονομικής ιστορίας της χώρας. Μέσα σε αυτές τις δεκαετίες οι τράπεζες, ως οικονομικοί μηχανισμοί, δείχνουν έναν ιδιαίτερο δυναμισμό, αναμιγνύονται σε μεγάλα έργα, σε δάνεια, στη βιομηχανία και στα ξένα χρηματιστήρια, με αποτέλεσμα να απασχολούν σε μόνιμη βάση την κοινή γνώμη. Η εικόνα των τραπεζών αλλάζει αισθητά, το κοινωνικό τους κύρος μεγαλώνει, μαζί με το οικονομικό τους βάρος. Την ίδια εποχή παρουσιάζεται και η γεωγραφική εξάπλωση του πιστωτικού συστήματος, που σε εθνικό πεδίο σημαίνει πληρέστερη κάλυψη της εθνικής αγοράς. Παρουσιάζεται η σχέση των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων με την Ευρώπη και το ευρωπαϊκό κεφάλαιο, καθώς και η υπερατλαντική σχέση που αναπτύσσεται μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με τη μεσολάβηση των ελληνικών τραπεζών στην είσοδο αμερικανικών επενδύσεων στη χώρα. Έτσι η εποχή που εγκλείεται μεταξύ του 1898 και του 1928 έχει μια ιδιαίτερη σημασία, είναι μια μεταβατική-γενετική περίοδος του σύγχρονου ελληνικού τραπεζικού συστήματος.

Φυσικά, η έκδοση δεν έχει στόχο να καλύψει όλους τους τομείς στους οποίους μπορεί να απλωθεί η ιστορική έρευνα, αλλά είναι μια πρώτη προσέγγιση και καταγραφή ορισμένων θεμελιακών ζητημάτων της ελληνικής τραπεζικής ιστορίας. Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αν ληφθεί υπόψη η χρονολογική περίοδος στην οποία εκτείνεται η έρευνα: η σχετική βιβλιογραφία είναι πολύ φτωχή, ενώ το τραπεζικό σύστημα της εποχής, δηλ. το γνωστικό αντικείμενο, ιδιαίτερα ευρύ και περίπλοκο, λόγω της πύκνωσης και της ραγδαίας ανάπτυξης των τραπεζών.